Uzależnienie od alkoholu to choroba, która swoimi skutkami obejmuje nie tylko osoby bezpośrednio jej doświadczające, lecz także ich najbliższe otoczenie i środowisko. Niestety bardzo często w wyniku bliskiego kontaktu z osobą uzależnioną, u człowieka może wystąpić tak zwane współuzależnienie od alkoholu. W poniższym artykule przywołujemy więc objawy i charakterystykę takiego stanu oraz wyjaśniamy jak może przebiegać odpowiednia terapia.
Czym jest współuzależnienie od alkoholu?
Alkoholizm jest chorobą, która niesie za sobą ogromne skutki zdrowotne i społeczne. Niestety oddziałuje nie tylko na osobę uzależnioną, lecz także wpływa mocno na jej bliskie otoczenie. Wtedy też bardzo często może dojść do wytworzenia się współuzależnienia od alkoholu u osoby najbliższej alkoholikowi.
Współuzależnienie od alkoholu pojawia się w wyniku nadmiernego stresu, który spowodowany jest bliskim i stałym kontaktem z osobą uzależnioną od używki. Jest to stan dość złożony i wymaga odpowiedniego rodzaju terapii, ponieważ często, gdy osoby uzależnione przestaną spożywać alkohol, objawy współuzależnienia u najbliższych nie znikają, a nawet mogą się pogłębić.
Współuzależnienie objawy
Do najczęstszych objawów współuzależnienia można zaliczyć różne stany zdrowotne i behawioralne. Przede wszystkim sygnałem o współuzależnieniu może być bierne pozostawanie w bliskiej relacji z osobą uzależnioną od alkoholu. Ponadto, doświadczanie bolesnych emocji, a co za tym idzie, utrata wrażliwości emocjonalnej po przynajmniej dwóch latach ciągłego stresu. Często objawy dotyczą także braku poczucia własnej wartości lub przeciwnie, przesadnego poczucia wyższości i arogancji. U osoby współuzależnionej występuje również nadmierna potrzeba zależności od innych lub na odwrót, nadmierna niezależność, oraz codzienne życie w wywoływanym na własne życzenie chaosie i braku podstawowej dyscypliny w działaniu.
Osoba współuzależniona cechy – jak rozpoznać ten stan?
Można powiedzieć, że współuzależnienie od alkoholu to pewien rodzaj zaburzonej osobowości, który wymaga specjalistycznego wsparcia terapeutycznego. Kontakt takiej osoby z osobą uzależnioną, tylko pogłębia problemy z nim związane.
Osoby współuzależnione od alkoholu wykazują pewne charakterystyczne zachowania i cechy osobowości, które łatwo rozpoznać podczas bliższej analizy. Takie osoby przede wszystkim skupiają wszystkie swoje myśli, uczucia i zachowania wokół uzależnienia członka rodziny, przyjaciela itd. Coraz więcej czasu i swojej energii poświęcają na ratowanie osoby uzależnionej oraz reszty otoczenia przed negatywnymi skutkami picia. Osoba współuzależniona często odczuwa wstyd przed sytuacją związaną z uzależnieniem bliskiego i stara się to ukryć przed resztą świata. Z trudem przychodzi jej odprężenie się i beztroska zabawa, ponieważ stale odczuwa napięcie związane z choroba najbliższej osoby. Bardzo często osoba współuzależniona stawia na pierwszym miejscu alkoholika, ignorując przy tym swoje potrzeby, co skutkuje obniżonym nastrojem i stawianiem siebie w pozycji ofiary. Częsta bezsenność i nerwica mogą skłonić osobę współubzaleznioną do sięgnięcia po leki uspokajające i wyciszające. Cechą charakterystyczną jest również stałe odczuwanie lęku przed porzuceniem lub rozstaniem z osobą pijącą.
Można więc powiedzieć, że stan emocjonalny osoby współuzależnionej oparty jest w głównej mierze na chaosie i braku stabilizacji na jakimkolwiek poziomie życiowym. Zamęt, który panuje w jej wnętrzu i psychice uniemożliwia normalne funkcjonowanie na co dzień i wymaga wsparcia osób wykwalifikowanych w tym temacie.
Zaburzone postrzeganie rzeczywistości przez osobę współuzależnioną
Współuzależnienie od alkoholu jest więc stanem, który z pełną świadomością można nazwać patologicznym – wyniszcza on osobę bliską alkoholikowi od środka. Taka osoba ma poczucie, że jest jedyną deską ratunku dla osoby uzależnionej i nie może zniknąć z jej życia, bo doprowadzi do tragedii. Oczywiście przekonanie to ma związek z wspomnianym wcześniej niskim poczuciem własnej wartości i ogromną potrzebną poczucia bycia potrzebnym drugiej osobie.
Rodzaje współuzależnienia od alkoholu – czy można mówić o różnych?
Istnieją różne typy współuzależnienia od alkoholu. Są one zależne głownie od kontekstu całej choroby oraz samej charakterystyki jej przebiegu u alkoholika, od którego dana osoba jest uzależniona.
Najczęstszym rodzajem współuzależnienia jest sytuacja, w której bliscy osoby uzależnionej, pozwalają na zdominowanie swojego życia przez chorobę alkoholową i to pod nią podporządkowują wszystkie swoje wybory i rytm dnia. Inną formą współuzależnienia może być szukanie wyjścia w podejrzanych rozrywkach takich jak hazard, narkotyki czy inne kompulsywne zachowania na przykład obsesyjne zakupy czy pracoholizm.
Mechanizmu współuzależnienia każdego z możliwych rodzajów są jednak podobne i łatwe do zauważenia. Wszystkie bowiem związane są z obsesyjną potrzebą kontroli, wyparciem źródła problemu oraz zaniedbywaniem własnej osoby i swoich potrzeb na rzecz osoby uzależnionej od alkoholu.
Możliwości leczenia współuzależnienia od alkoholu – jak wygląda sytuacja na polskim rynku?
Często ciężkie jest postawienie prawidłowej diagnozy, ponieważ zaburzona percepcja u osoby współuzależnionej sprowadzana jest do całkowicie normalnego stanu spowodowanego życiem w pobliżu alkoholika. W Polsce terapia współuzależnienia od alkoholu nie jest dopracowana jako oddzielny program leczenia. Traktowana jest wciąż jako doraźna forma wsparcia, co często może być niewystarczające dla osób mierzących się ze współuzależnieniem.
Tak więc najpopularniejszą formą pomocy dla osób współuzależnionych od alkoholu jest regularne uczęszczanie na spotkania grup wsparcia dla takich jednostek. Na takich meetingach wprowadzana jest atmosfera wzajemnego zrozumienia i szacunku, która pozwala na podzielenie się swoimi doświadczeniami, a także wspólne motywowanie się i podtrzymywanie nadziei na lepsze i zdrowsze życie. Dzięki takim spotkaniom możliwe jest także poznanie zdrowych wzorców życiowych i dalsze rady w postępowaniu z osobą uzależnioną od alkoholu.
Jestem osobą współuzależnioną od alkoholu, co powinnam zrobić?
Przede wszystkim zauważenie problemu i zdiagnozowanie współuzależnienia jest kluczowe do podjęcia właściwych kroków do poprawy swojego stanu. Jedyną sprawdzoną i skuteczną formą leczenia współuzależnienia jest zgłoszenie się na specjalistyczną terapię, która pozwoli przepracować niewłaściwe wzorce myślenia i dokonywania wyborów na co dzień.
Warto jednak pamiętać, że leczenie współuzależnienia jest często bardzo trudnym i długim procesem, który wymaga od osoby w nim uczestniczącej pełnego zaangażowania i chęci wprowadzenia pozytywnych zmian w swoim życiu. Jeśli podejrzewasz u siebie współuzależnienie, lub u osoby Ci bliskiej zauważyłeś możliwe objawy, nie czekaj dłużej, tylko zgłoś się po specjalistyczną pomoc u psychologa. Już dziś rozpocznij proces zmiany życia na lepsze i powrotu do świadomego funkcjonowania na co dzień.